Cedyński Park Krajobrazowy – skarb nieskażonej natury

Utworzony został 1 kwietnia 1993 r. rozporządzeniem Wojewody Szczecińskiego. Obejmuje teren od skraju Pojezierza Myśliborskiego i Równiny Gorzowskiej do krawędzi Doliny Dolnej Odry i Kotliny Freienwalde, rozciągając się na terenie gmin Cedynia, Chojna, Moryń i Mieszkowice. Powierzchnia Parku wynosi 30.850 ha.

Swoją unikatową w skali kraju wartość zawdzięcza nagromadzonym na stosunkowo niedużej powierzchni wyjątkowo zróżnicowanym krajobrazom pochodzenia polodowcowego. O skali tego zróżnicowania niech świadczą dwie liczby: najwyższe wzniesienie, wzgórze Zwierzyniec w Puszczy Piaskowej, wznosi się na wysokość 167 m n.p.m., natomiast misa Jeziora Morzycko (gm. Moryń), która znajduje się w otulinie parku, jest głęboka na 60 m, co oznacza, że znajduje się już poniżej poziomu morza. Zjawisko to nazywa się kryptodepresją.

Przemierzającemu go wędrowcowi Park dostarcza niezwykłych wrażeń. Od miejsc pokrytych starym, nieprzebytym lasem, przez bagna i rozlewiska, przechodzi do obszarów klimatycznie i wizualnie przypominających step. Flora parku jest niezwykle bogata i zróżnicowana. Do gatunków podlegających całkowitej ochronie należą cis pospolity, jarząb brekinia, wiśnia karłowata, bluszcz pospolity, wiciokrzew pomorski, sasanka łąkowa, zawilec wielkokwiatowy, pajęcznica liliowata, ostnica Jana, ostnica powabna, ostnica włosowata, storczyk purpurowy. Gatunki podlegające ochronie częściowej to paprotka zwyczajna, grzybienie białe, porzeczka czarna, pierwiosnka lekarska, konwalia majowa. Obszar Parku jest jedynym miejscem w Polsce, gdzie występuje nawrot czerwono-błękitny i dąb omszony.

Teren Cedyńskiego Parku Krajobrazowego poprzez swój urozmaicony charakter stwarza doskonałe warunki siedliskowe dla zwierząt, w tym dla wielu gatunków chronionych i zagrożonych wyginięciem. Park zamieszkuje 12 gatunków płazów, 6 gatunków gadów, 194 gatunki ptaków i 39 gatunków ssaków. Spotkać tu można traszkę grzebieniastą, kumaka nizinnego, rzekotki, ropuchę paskówkę, żółwie błotne, padalce, żmije zygzakowate. Ssaki podlegające ochronie to wilki, bobry, wydry, nietoperze i jeże, zaś lotnicy to przede wszystkim orzeł bielik, rybołów, kania czarna i ruda, ohar, bociany czarne, żurawie, dudki, ostrygojady. Bardzo bogaty jest również świat bezkręgowców, dotychczas mało zbadany.

Rezerwaty

1. Rezerwat Bielinek – leśno-stepowy o powierzchni 75,5 ha, utworzony w celu zachowania zespołów leśno-stepowych na stromych zboczach doliny Odry. Najcenniejszy, z ekstrazonalnie występującym dębem omszonym, nawrotem czerwonobłękitnym, szyplinem zielnym i omanem niemieckim-przedstawicielami gatunków kserotermicznych (ciepłolubnych) z obszarów przyśródziemnomorskich.

2. Olszyna Źródliskowa – o powierzchni 1,00 ha, utworzony w celu zachowania skrzypu olbrzymiego, rzadkiej rośliny stanowiącej element flory górskiej regla dolnego.

3. Dąbrowa Krzymowska (gm. Chojna) – o powierzchni 30,44 ha. Rezerwat utworzony w celu zachowania rzadkiego w skali kraju starego dębu bezszypułkowego z domieszką starych sosen. Wiek drzew od 250 do 400 lat.

4. Olszyny Ostrowskie (gm. Chojna) – rezerwat ścisły o powierzchni 9,5 ha, utworzony w celu zachowania rzadkiego olsu i roślin chronionych.

5. Dolina Świergotki – o powierzchni 11,00 ha, utworzony dla zachowania buczyny pomorskiej i grądu z przytulią leśną, w pięknej, głębokiej dolinie rzeki.

6. Jeziora Siegniewskie (gm. Mieszkowice) – rezerwat ornitologiczny o powierzchni 10,41 ha, utworzony w celu ochrony ptactwa wodnego.

7. Wrzosowiska Cedyńskie – o powierzchni 71,61 ha, utworzony w celu zachowania rzadko spotykanego w środkowej Europie wrzosowiska z roślinnością kserotermiczną.

8. Kostrzyneckie Rozlewisko o powierzchni 746,23 ha jest najcenniejszym użytkiem ekologicznym Parku utworzonym w celu ochrony obszarów zalewowych Odry jako miejsca rozrodu i stałego przebywania ptaków, płazów, gadów i ssaków. Rozlewisko zasiedla 109 gatunków lęgowych ptaków i ok. 50 przelotnych i zimujących.

W Parku znajduje się też 30 pomników przyrody, drzew i alei. Ich lista jest stale uzupełniana o nowe obiekty.

Strona Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego