Góra Czcibora

W 1959 r. odsłonięto na Górze Czcibora kamień pamiątkowy w trakcie 4-dniowych obchodów inaugurujących obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego na Pomorzu Szczecińskim. W końcu lat 60-tych zapadła decyzja o przygotowaniu 1000 rocznicy bitwy i odsłonięciu nowego monumentalnego pomnika na szczycie wzniesienia. Zaplanowane uroczystości miały odbyć się 25 czerwca 1972 i posiadać rangę ogólnokrajową.. Główne uroczystości odbyły u podnóża Góry Czcibora a na samym szczycie odsłonięto 15 metrowej wysokości pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego przedstawiającego wzbijającego się do lotu orła projektu szczecińskich rzeźbiarzy Czesława Wronki i Stanisława Biżka.

Góra Czcibora
Góra Czcibora

Do obchodów 1000-lecia bitwy pod Cedynią przygotowywano się kilka lat, dzięki tak szeroko zakrojonemu  przedsięwzięciu udało się zlokalizować trzy punkty archeologiczne w niewielkiej odległości od Góry Czcibora.

Podczas prac porządkowych i wykończeniowych w okolicy wzgórza spychacze odsłoniły pięć paleniska (stanowisko nr 11). Wezwani archeolodzy, pod kierunkiem dr Heleny Malinowskiej przebadali odkryte paleniska i sporządzili dokumentacje terenową.

Z paleniska nr 5 pobrano węgiel drzewny, który w 1983 roku został oddany do analizy rozpadu izotopu C14 przez Zespół Chronometrii Izotopowej Instytutu Fizyki Politechniki w Gliwicach (dr M.F. Pazdur). Badania te przyniosły datę 920_+ 70 AD. Datowanie to pozwoliło przyjąć, że paleniska te można datować na wiek X i być może połączyć je z wydarzeniami pod Cedynia w 972 r.

Góra Czcibora
Góra Czcibora

W okolicy Góry Czcibora są znane jeszcze dwa punkty osadnicze w postaci osad lub śladów osadniczych, odkryte w trakcie prac ziemnych. Na podstawie materiału zabytkowego w postaci ułamków ceramiki wytypowano tam stanowisko nr 4 o chronologii wczesnośredniowiecznej i średniowiecznej, natomiast stanowisko nr 10 to stanowisko wielokulturowe użytkowane od epoki brązu i określone jako osada do okresu nowożytnego. Należy tu podkreślić, że badania prowadzone w tej okolicy nie miały charakteru systematycznego, a jedynie osadniczy. Wszystkie te stanowiska udało się uchwycić tylko dzięki pracom porządkowym i przygotowawczym związanym z obchodami tysiąclecia bitwy pod Cedynią.